اثر بافت فیزیکی خوراک بر عملکرد و رفتارهای تغذیه ای در جوجه های گوشتی

Iranian Journal of Animal Science Research Vol. 6, No. 4, Winter 2015, p. 359-364 نشریه پژوهشهای علوم دامی ایران جلد 6 شماره 4 زمستان 3131 ص 153-164. اثر بافت فیزیکی خوراک بر عملکرد و رفتارهای تغذیه ای در جوجه های گوشتی مینا طرقیان - 1 رضا وکیلی 2* تاریخ دریافت: 7931/1/71 تاریخ پذیرش: 7939/77/71 چکیده این آزمایش به منظور بررسی اثر بافت فیزیکی خوراک بر عملکرد و رفتارهای تغذیهای در جوجههای گوشتی در قالب طرر ارام ت تدرادفی نر مشاه ه ای با 3 تیمار و 5 تکرار و 3 مشاه ه در هر تکرار انجام ش. تیمارها شامل جیره با بافت پلت ارامبل وآردی و رفتارهرای بررسری شر ه شرامل رفتار خوردن آشامی ن استراحت و ق م زدن بود. رفتار جوجههای نشانه گذاری ش ه در دوره های پرورش توسط دوربین ضبط ش. جوجهها در پایان هر دوره وزن اشی ش ن و مدرف خوراک و اضافه وزن روزانه برای بررسی عملکرد ان ازه گیری ش. بهترین ضریب تب یل در دوره رشر و پایرانی و ارل دوره با جیره ارامبل و پلت حاصل ش جیره آردی با اثر معنی داری رفتار خوردن و ق م زدن و جیره ارامبل و پلت رفتار استراحت را افزایش داد. ضریب تب یل غذایی با رفتار خوردن و ق م زدن همبستگی مثبت و با آشامی ن و استراحت همبستگی منفی داشت. بر اسرا نترایا ایرن آزمرایش جیرره هرای ارامبل و پلت باعث بروز بیشتر رفتار استراحت میشود اه این رفتار همبستگی باالیی با ضریب تب یل غذایی دارد و ضریب تب یل را بهبود میبخش. واژه هاي کلیدي: بافت فیزیکی خوراک عملکرد رفتارهای تغذیه ای جوجه گوشتی. مقدمه 21 خوراک طیور بطور عم ه در سه شکل آردی ارامبل و پلت تولی می شود. الش واقعی در صرنعت خروراک انتخرای وی گری هرایی از خوراک است اه در بهبود عملکرد طیور و سازگاری آنها با محیط مهم است. از مهمترین وی گی ها یکنواختی ذرات غذایی و بافرت خروراک است. تحقیقات مختلف نشان داده اه بافت خوراک با تأثیر برر رفترار یکی از مهمترین عوامل مؤثر در توان تولی ی پرن ه است )8(. دانرش شناخت رفتار در سیسرتمهرای پرورشری مترراام بره بهبرود عملکررد م یریتی امک میان. بسیاری از مشک ت امروزه پرورشی نیراز بره شناخت دقیق رفتارهای پرنر ه دارنر. شرناخت رفترار یرک ضررورت اجتنای ناپذیر جهت موفقیت در سیستم پرورش می باش. رفتارشناسی به همراه مجهز اردن امکانات منطبق با رفترار مری توانر سر مت و تولی را بهبود بخش. مطالعات زیادی بع از سال 5695 در مورد اثرات اشکال مختلف خوراک بر عملکررد طیرور گرزارش شر ه اسرت. ایرن تحقیقات به وضو نتایجی از قبیل افزایش خوراک مدرفی افرزایش 5- دانش آموخته اارشناسی ارش دانشگاه آزاد اس می ااشمر 2- استادیار گروه علوم دامی دانشگاه آزاد اس می ااشمر. )*-نویسن ه مسئول: )Email:rezavakili2010@yahoo.com وزن و نسبت افزایش وزن به خوراک مدرفی را نشان می ده. پاسخ مثبت به افزایش وزن با خوراک پلت و ارامبل مریتوانر بره فعالیرت امتر در زمان خوردن و استراحت بیشتر مربرو باشر )59 54 و 55( به این دلیل اه پلت انرژی صرف ش ه برای مدررف خروراک توسرط پرن ه را ااهش میده و این انرژی صرف رش و افزایش وزن پرنر ه میشود )58 و (. 6 رقیق سازی جیرره ترا سرط 20 درصر سربب ااهش ضریب تب یل غذایی در ال دوره پرورش گردی )2(. جنسرن و همکاران )6( گزارش اردن اه اگر برای پرن ه ها به جای جیره آردی از پلت استفاده شود مراجعه پرن ه به دانخروری امترر و مر ت زمران مدرف خوراک نیز ااهش می یاب. در حالی اه مق ار مدرف خوراک مشابه است. در مورد رفتارهای تغذیه ای ساووری )59( بیان ارد بره دنبال وع ه های غذایی حجیم وقفه هرای طروالنی ترری برین آنهرا ایجاد می شود و برعکس در وع ه ای غذایی ام حجرم وقفره هرای مربو به استراحت م ت زمان امتری را تشکیل مری دهر )55(. بره دلیل این اه خوراک پلت ش ه به مراترب سرری ترر از خروراک آردی مدرف میشود زمان صرف ش ه برای دیگر رفتارها نیرز تحرت ترأثیر قرار می گیرد. مسیر تحقیقات ج ی در مورد م یریت تغذیه مریتوانر در زمینره اسب اط عات بیش تر در مورد سازگاری رفتاری جوجه ها به وی گی

063 نشریه پژوهشهای علوم دامی ایران جلد 6 شماره 4 زمستان 3131 های خوراک باش. با بررسی مطالب بیان ش ه مشخص می شود اره رفتارها به طورمستقیم و غیر مستقیم بر پارامترهای تولیر ی عملکررد اثر میگذارد. بنابراین ه ف از انجام این آزمرایش بررسری اثرر بافرت های مت اول خوراک بر عملکرد و رفتارهرای تغذیره ای جوجره هرای گوشتی بود. مواد و روش ها این آزمایش با استفاده از 550 قطعه جوجه گوشتی نرر یرک روزه سویه را 308 به م ت 42 روز انجام ش. جوجه ها با میرانگین وزن مشابه بطور تدادفی در 55 پن 50 قطعه ای قرار گرفتن. در هرر پرن بال های 3 جوجه به عنوان مشاه ات مختلف در هر تکرار با 3 رنگ متفاوت برای بررسی رفتارهرا نشرانه گرذاری شر. رفتارهرا توسرط 3 دوربین دیجیتال پاناسونیک با سرعت 30 فرم برر ثانیره اره برر روی سقف ندب ش ه بود 2 روز در دوره آغازین رش و پایانی به مر ت 5 ساعت از ساعت 52 تا 53 ضبط ش و در پایان فیلم ضبط ش ه بررای بررسی رفتارها مشاه ه ش. در هر بار مشاه ه ی فیلم هرر جوجره ی نشانه گذاری ش ه به طور مجزا برای ان ازه گیری یکری از رفتارهرا در نظر گرفته ش به طوریکه بر مبنای ثانیه انجام یا ع م انجام رفتار با ع مت 5 و صفر ثبت میش و در پایان میانگین زمان های ثبت ش ه برای جوجه های نشانه گذاری ش ه در هر تیمار به عنوان زمان صرف رفتار در نظر گرفته ش )50(. زمانی اه جوجه در انار دانخروری و در حال نوک زدن به خوراک صرف میارد به عنوان رفترار خروردن بره شمار آم زمانی اه پرن ه صرف نوک زدن به آبخوری نیپل میاررد رفتار آشامی ن در نظر گرفته ش. استراحت اردن زمانی بود اه جوجه روی زمین نشسته و ب نش با اف بستر مما بود. قر م زدن زمرانی بود اه جوجه از مکانی به مکان دیگر حرات میارد. مواد خوراکی ذرت انجاله سویا پودر ماهی سبو گن م گن م دی السیم فسفات پودر ص ف نمک 1 مکمل ویتامینه 2 مکمل مع نی دی ال متیونین جم ترایب شیمیایی جیره های آزمایشی انرژی متابولیسمی )ایلواالری برایلوگرم( پروتئین خام )%( ربی خام )%( السیم )%( فسفر قابل دستر )%( س یم )%( لیزین )%( متیونین )%( جدول 1 - ترایب مواد خوراای و ترایب شمیایی جیرههای آغازین رش دوره پرورش آغازین 1-11 روزگی 92/55 35/60 5/48 - - 5/98 5/04 0/42 0/5 500 و پایانی رشد 11 روزگی 92/38 25 5/92 0/8 4 5/54 5/23 0/3 0/03 500 پایانی 22 روزگی 95/92 56/44 2/55 3/5 9/3 0/89 5/55 0/2 0/02 500 2688 54/9 2/65 0/8 0/3 0/52 0/85 0/3 2650 56/29 2/85 0/6 0/34 0/54 0/64 0/34 2885 25/8 2/42 5 0/45 0/2 5/55 0/44 5 -هر ایلوگرم مکمل ویتامینی )ایلوگرم در تن جیره( حاوی 54000 واح بین المللی ویتامین 5000,A واح بین المللی ویتامین 50,D3 واح بین المللی ویتامینE, 4 میلی گرم ویتامینK3, 3 میلیگرم تیامین, 8 میلیگرم ریبوف وین, 40 میلیگرم نیاسین, 20 میلیگرم اسی پانتوتنیک, 4 میلیگرم پری واسین, 0/02 میلیگرم بیوتین, 5/45 میلیگرم اسی فولیک, 0/059 میلیگرم ویتامینB2 و 5/9 گرم اولین الرای است. 2 -هر ایلوگرم مکمل مع نی )ایلوگرم در تن جیره( حاوی 500000 میلیگرم منگنز, 50000 میلیگرم آهن, 500000 میلیگرم ر ی,و 50000 میلیگرم مس, 5000 میلیگرم ی و 200 میلیگرم سلنیوم است.

اثر بافت فیزیکی خوراک بر عملکرد و رفتارهای تغذیه ای... 063 تیمارها شامل جیره پلت ارامبل و آردی با آنالیز مشابه بودنر و جیره ها برای 3 دوره آغازین ) 0-50 روزگی( رشر ) 55-24 روزگری( و پایانی ) 25-42 روزگی( بر اسرا احتیاجرات سرویه را 308 تنظریم ش ن. قطر پلت و ارامبل در دوره ی آغرازین 2 و در دوره ی رشر و پایانی 3 میلیمتر و خوراک آردی در دوره آغازین برا الرک 2 و در دوره رش و پایانی با الک 3 میلیمتری تهیه ش. در پایان هر دوره پررورش جوجه های هر پن وزن اشی ش ن و مدرف خروراک و اضرافه وزن روزانه نیز برای بررسی عملکرد ان ازه گیری ش. ترایب مواد خوراای و میزان مواد مغذی جیره های آغازین رش و پایانی در ج ول 5 آم ه است. این آزمایش در قالب طر اام ت تدادفی نر مشراه ه ای برا 3 تیمار 5 تکرار و 3 مشاه ه در هر تکرار انجام ش. دادهها بانرم افزار ااسل مرتب ش ه و سپس آنالیز واریانس انجرام ش. مقایسه میانگین داده با آزمون ن دامنه دانکن در سط اطمینان 65 درص با استفاده از نرم افزار SAS انجام ش. م ل آماری آزمایش Yijk ti eij ijk = Yijk مشاه ات = میانگین =ti اثر i امین تیمار =eij اثر خطای آزمایشی i امین تیمار و j امین تکرار =ϵijk اثر k امین خطای برداری i امین تیمار و j امین تکرار نتایج و بحث میانگین افزایش وزن جوجهها میانگین افزایش وزن جوجههای تغذیه ش ه با تیمارهای مختلف در دوره های آغازین رش و پایانی و در ال دوره در جر ول 2 نشران داده ش ه است. در هر سه دوره اثر تیمار بر افزایش وزن معنی دار بود )0/05>P(. از نظر عر دی در همره دورههرا و ارل دوره جیرره پلرت بیشترین افزایش وزن را داشت. پاسخ مثبت به افزایش وزن با خوراک پلت و ارامبل میتوان به فعالیت امتر در زمان خروردن و اسرتراحت بیشتر مربو باش ( 59 54 و 55( به ایرن دلیرل اره پلرت انررژی صرف ش ه برای مدرف خوراک توسط پرن ه را ااهش میده و این انرژی صرف رش و افزایش وزن پرن ه میشود )6 و 58(. همین طرور افزایش وزن با مدرف خوراک پلت را مریتروان بره افرزایش غلظرت جیرههای پلت ش ه و تکنیک های فرآوری )55( اره باعرث تغییررات شیمیایی در حین فرآین پلت سازی میشود نسبت داد. ژالتینه ش ن نشاسته لیگنین زدایی افرزایش قابلیرت هضرم غرذا و عر م فعالیرت بااتریها شکسته ش ن بان های دی سولفی ی در پروتئین و دنراتوره ش ن و افزایش تأثیر آنزیم های هضمی از بین رفتن برخری ممانعرت انن هها افزایش ویسرکوزیته مرواد و اراهش سررعت عبرور غرذا در دستگاه گوارش با فرم پلت خوراک میتوان دلیل افرزایش وزن باشر )55(. بر اسا مطالعات دلیل افرزایش وزن حاصرل از فررم پلرت بره افزایش ذخیره نیتروژن و افزایش انرژی متابولیسمی جیره هرای پلرت مربو میشود )53(. مصرف خوراک مقایسه میانگین مدرف خوراک جوجه های تغذیه شر ه برا انروا بافت فیزیکی خوراک در دورههای مختلف پررورش و در ارل دوره در ج ول 2 نشان داده ش ه است. همان طور اه این ج ول نشان میده اثر تیمرار برر مدرر ف خر ور اک ف قر ط در دوره آ غرازین معنر ی د ار بر ود )0/05>P(. انتررل مدررف خروراک وابسرته بره نرواحی خاصری از هیپوتاالمو مغز اسرت اره دارای محررکهرای بیشرماری اسرت و خاصیت بافت خوراک و دی ن شکل ذرات خروراک ترأثیر بسرزایی در مق ار مدرف خوراک دارد اما به طور الری مکانیسرم دقیرق انتررل مدرف خوراک در طیور مشخص نیست )3(. مدررف امترر خروراک ارامبل در این مطالعه میتوان مربرو بره رفترار اسرتراحت بیشرتر و همین طور استر بیشتری باش اه با مدررف خروراک ارامبرل برر پرن ه وارد میشود. در مطالعاتی اه توسرط سرایگل و همکراران )54( انجام ش ه بود فرم پلت باالترین مدرف خوراک و فرم آردی امترین مدررف خروراک را داشرت. مدررف غرذا برا فررم پلرت و ارامبرل میتوان %50 بیشرتر از مدررف غرذا برا فررم آردی باشر. سرایگل و همکاران )54 ) ذار اردن اه در مدرف غذا انر از ذرات مسرتقل از ترایب خوراک است. جوجههرا ابتر ا ذرات برا انر ازه نسربتات برزر را )5/58 تا 2/39 میلیمتری را در 8 تا 59 روزگری و ذرات برزر ترر از 2/39 میلیمتری را در سنین باالتر( انتخای میانن )56(. به هر حال نتایا ض و نقیض در مدرف خوراک با فرمهای مختلف میتوان بره دلیل تفاوت در ایفیت پلت و شرایط پلت سازی )4( و تراام و حجرم مواد )9( باش. ذرات ریز خوشرخوراک نیسرتن و طیرور ع قرهای بره مدرف خوراک با ذرات ریز را ن ارن و ان از بزر ذرات را ترجی می دهن. بنابراین دلیل مدرف ام خوراک آردی میتوان ریز بودن بیش از حر ذرات باشر و بیشرتر از %25 ذرات نبایر انر ازهای امترر از 5 میلیمتر داشته باشن و در مطالعة حاضر جیره آردی از ایفیرت انر ازه ی مناسبی برخوردار بود. در مورد پلت با توجه به اینکه فرآوری باعث ااهش سرعت مواد در دستگاه گوارش می شود لذا مان گاری خوراک در مجرای گوارشی افزایش یافته و آنزیم های گوارشی زمان بیشتری را صرف تأثیر بر سایر مواد مغذی میانن لذا مدرف خوراک ااهش مییاب 5(.)

063 نشریه پژوهشهای علوم دامی ایران جلد 6 شماره 4 زمستان 3131 بافت فیزیکی خوراک پلت ارامبل آردی خطای معیار سط معنی داری جدول 2 - اثر بافت فیزیکی خوراک بر افزایش وزن مدرف خوراک و ضریب تب یل غذایی در دوره های آغازین رش 1-11 افزایش وزن )گرم/پرنده/روز( 1-11 1 22 11 مصرف خوراک )گرم/پرنده/روز( 1 22 11 و پایانی در تیمارهای آزمایشی 1-11 ضریب تبدیل غذایی )گرم/گرم( 1 5/44 a 5/49 a 5/65 b 0/035 0/0054 22 5/66 a 5/68 a 2/25 b 0/056 0/0069 11 5/94 a 5/44 a 5/62 b 0/032 0/0004 5/22 5/2 5/23 0/033 0/809 4545/4 4265/2 4494/9 82/29 0/5356 3559/9 2844/9 3046 48/42 0/5299 5565/9 5200/2 5583/4 4/66 0/393 234/2 a 254/2 b 232 a 4/36 0/0563 2599/5 a 2435/8 ab 2265 b 58/53 0/0564 5542 a 5455/5 ab 5390/39 b 54/4 0/0545 455/49 a 960/88 a 955/44 b 53/34 0/0004 564/49 a 585/54 b 588/4 ab 2/84 0/0253 میانگینهای هر ستون با حروف غیر مشابه دارای اخت ف معنی دار می باشن.)P>0/05( ضریب تبدیل غذایی مقایسه اثر بافت فیزیکی خوراک بر ضریب تب یل غذایی در دوره های مختلف پرورش و در ال دوره در ج ول 2 نشان داده ش ه است. به جز در دوره آغازین در دوره های رش و پایانی و در ارل دوره اثرر بافت خوراک بر ضریب تب یل معنی دار بود )0/05>P(. در دوره هرای رش پایانی و در ال دوره ضریب تب یل غذایی با مدرف جیره هرای ارامبل و پلت بهبود یافت. مطالعات زیادی انجام شر ه اره برا نترایا فوق موافق است و ذار اردهان اه تکنیک های فرآوری اه روی غذا انجام میشود اثر معنی داری برر عملکررد طیرور دارد )52 55 و 5(. مهم ترین دلیل بهبود عملکرد با ارامبل و پلت میتوان صرف انررژی امتر برای خوردن و استراحت بیشتر باش. تغییررات شریمیایی اره در حین فرآین پلت سازی ایجاد میشود و همچنین وجود فشار و بخاری باعث میشود مرواد ضر تغذیه ای از برین بررود و پرروتئین و انررژی بیشتری در دستر قرار گیرد و ایرن مسرئله مریتوانر دلیرل بهبرود عملکرد با جیرههای ارامبل و پلت باش ) 8 و (. 53 رفتارهای تغذیه ای کل دوره تأثیر بافت خوراک بر رفتارهای تغذیرهای در ارل دوره جر ول 3 نشان داده ش ه است. نتایا نشان میده بافت فیزیکی خوراک ترأثیر معنی داری را بر تمام رفتارها داشته است )0/05>P(. با مدرف جیره آردی رفتار خوردن و ق م زدن بیشتر دی ه ش. برا جیرره پلرت رفترار آشامی ن بیشتر بود و جیره ارامبل باعث ش جوجه نسبت به مدررف جیره پلت و آردی بیشتر استراحت ان. جوجههای تغذیه ش ه برا فررم آردی زمان بیشتری را صرف رفتار خوردن و برا جیرره پلرت امتررین رفتار خوردن را نشان دادن. جوجههای تغذیه ش ه با جیره آردی بیشتر از 2 نرو دیگرر وقرت خررود را در انررار دانخرروری و نرروک زدن برره دان سررپری اردنرر و جوجههایی اه پلت در اختیار داشتن امتر در حال خوردن بودنر اره موافق با نظر اسکینر- نوبل )56( بود طیور مدرف انن ه ی جیره ی پلت و ارامبل به این دلیل اه ذرات غذا در این فرم ها متراامن و در زمان امتری انرژی و پروتئین و الیه ی احتیاجات در دستر پرنر ه قرار میگیرد به تغذیه سری با مقر ار ارم تمایرل دارنر. در صرورت استفاده از جیره پلت پرن ه زمان امتری را صرف خوراک خواه اررد. لذا با ااهش فعالیت پرن ه میزان احتیاجات نگه اری ااهش و بر دیگر فعالیتها اثر میگذارد )6(. جیره پلت سط انرژی خرالص را افرزایش میده اه منجر به ااهش زمان خوردن و افرزایش رفترار اسرتراحت می شود 58( 54 59 و.)55 رفتار آی خوردن در جوجههای تغذیه ش ه با جیره پلرت بیشرتر و با مدرف جیره آردی امتر بود و میتوانر بره ایرن دلیرل باشر اره خوراک پلت و ارامبل ویسرکوزیته براالتری دارنر و رون در زمران بیشتری طول دستگاه گوارش را طی میانن آی بیشتری نیز جرذی میان و برای شکستن مقاومت ایجاد ش ه حین فرآینر پلرت سرازی آی بیشتری مورد نیاز است و همین طور پلت سبان هرا نیرز جراذی آی هستن. جدول 3 - اثر بافت فیزیکی خوراک بر رفتارهای تغذیهای ال دوره در جوجهه یا گوشتی بافت فیزیکی خوراک پلت ارامبل آردی خطای معیار خوردن رفتارهاي تغذیهاي( ثانیه در ساعت( آشامیدن استراحت 5492/24 a 5465/32 a 5245/96 b 22/4 500/33 a 96/58 b 98/56 b 9/35 225/94 a 306/05 b 604/54 c 23/46 میانگینهای هر ستون با حروف غیر مشابه دارای اخت ف معنی دار می باشن قدم زدن 55/54 a 45/83 a 40/55 b 4/54.)P>0/05(

اثر بافت فیزیکی خوراک بر عملکرد و رفتارهای تغذیه ای... 060 رفتار استراحت اردن در جوجههای تغذیه ش ه با ارامبرل و پلرت بیشتر از جوجههای تغذیه ش ه با آردی دی ه ش. با افزایش غلظرت و تراام جیرههای پلت و ارامبل جوجه سری تر و در زمران امترر و برا حرات امتری احتیاجات غذایی خود را تأمین میان و بیشتر زمان را به استراحت سپری میانن. همین طور به علت افزایش وزن بیشتر با خوراک پلت و ارامبل تمایل بیشتری به استراحت دارن و همان طرور اه مشخص ش با افزایش سن و افرزایش وزن رفترار اسرتراحت هرم بیشتر ش. جوجه هایی اه خوراک آردی دریافت میاننر فعالترنر و رفتار ق م زدن نیز در آنها بیشتر دی ه میشود )55(. همبستگی رفتارهای تغذیهای با عملکرد در کل دوره همبستگی رفتارهای تغذیه ای با عملکرد ارل دوره در جر ول 4 آم ه است. اضافه وزن با رفتارهای آ شامی ن و استراحت اردن رابطره مثبت و با رفتار خوردن همبستگی منفی داشت. مدرف خوراک با ق م زدن همبستگی مثبت داشت. رفتارهای آشامی ن و اسرتراحت ضرریب تب یل غذایی را بهبود دادن و رفترار خروردن و قر م زدن برا ضرریب تب بل همبستگی مثبت داشت. اضافه وزن با زمانی اه برای خوردن صرف میشود یا تع اد نوک زدن به غذا همبستگی منفی دارد و همان طور اه از نترایا مشرخص است جوجههای تغذیه ش ه با جیره آردی اه امترین اضرافه وزن را داشتن بیشتر رفتار خوردن را نشان دادن. بره ایرن دلیرل اره بیشرتر انرژی به جای اینکه صرف رش شود صرف خوردن میشود. در زمان استراحت انرژی صرف رش و افزایش وزن میشود و به همان نسربت نیز این رفتار باعث بهبود ضریب تب یل میشود. )59(. آشامی ن نیز با ضریب تب یل رابطه منفی داشت )59(. جدول 2 - عملکرد اضافه وزن مدرف خوراک ضریب تب یل غذایی = NS غیر معنی دار **= بسیار معنی دار در سط نتیجه گیري همبستگی رفتارهای تغذیهای با عملکرد تیمارهای آزمایشی در ال دوره خوردن -0/984 ** 0/0046 0/055 Ns 0/6545 0/834 ** رفتارهاي تغذیه اي آشامیدن 0/338 ** 40 0/080 Ns 0/4494-0/333 ** 0/2244 استراحت 0/952 ** 0/0554-0/554 Ns 0/9480-0/826 ** قدم زدن -0/505 Ns 0/4505 0/355 ** 0/5634 0/365 ** 0/5453 0/05 در دوره آغازین تغذیه با بافرت هرای مختلرف جیرره ترأثیری برر ضریب تب یل غذایی ن ارد امرا در دوره رشر پایرانی و در ارل دوره جیره ارامبل و پلت ضریب تب یل غذایی را بهبود میبخش و باعرث میشود رفتار استراحت اه بیشترین همبسرتگی را برا ضرریب تبر یل غذایی دارد افزایش یاب. منابع -5-2 تیموری م. ر. وایلی.. زای زاده.. فروغی. و. رحمانی.. 5362 اثر ا ت م ختلف د ا نر ه سر ویای بر شرت ه و متیر و نین برر عمل کررد و برخر ی فراسنجه های خونی جوجه های نر گوشتی. مجله پ وهشهای علوم دامی ایران. شماره 2 جل : 5 صفحه 65-504. حاجاتی. م. رضائی و ا. حسن آبادی. 5365. تأثیر ش ت های متفاوت رقیق سازی جیره و استفاده از مکمل آنزیمی بر عملکرد جوجه هرای گوشتی. مجله پ وهشهای علوم دامی ایران. شماره 3 جل : 4 صفحه 582-560. 3- Borgatti, L. M., R. Albuquerque., N. C. Meister., L. W. Souza., F. R. Lima., and M. A. Terindade Note. 2004. Performance of broiler fed diets with different electrolyte balance under summer conditions. Brazil. J. Poult. Sci. 6(3) : 153-157. 4- Douglas, J. H., T. W. Sullivan., P. L. Bond., F. J. Struwe., J. G. Baier., and L. G. Robeson.1990.Influence of grinding, rolling and pelleting on the nutritional value of grain sorghum and yllow corn for broilers. Poult. Sci. 69,2150-2156.3. 5- Goodband, R. D., M. D. Tokach., and L. Nelsseng. 2006. The effect of diet particle size on animal performance. Poult. Sci. 18: 543-553. 6- Greenwood, M. W., K. R. Cramer., P. M. Clark.,K. C. Behnke., and R. S. Beyer. 2004. Influence of feed form on dietary lysine and energy intake and utilization of broilers from 14 to 30 days of age. Int. J. Poult. Sci. 3(3):189 194. 7- Hussar, N., A.R. Robble. 1962.Effect of pelleting on the utilization of feed by the growing chicken. Poult. Sci. 41: 1489-1493. 8- Jahan, M.S., M. Asaduzzaman, and A.K. Sarkar.2006. Performance of broiler fed on mash, pelletand crumble. Indian.J. Poult. Sci. 5(3): 265-270. 9- Jensen, L.S., L.H. Merrill, C.V. Reddy, and J. McGinnis. 1962.Observations on eating patterns and rate of

063 نشریه پژوهشهای علوم دامی ایران جلد 6 شماره 4 زمستان 3131 foodpassageofbirds fed pelleted and unpelleted diets. Poult. Sci. 41:1414-1419. 10- Martin P.,P. Bateson. 1993. Measuring Behavior: An Introductory Guide. Secnd.Editn. Cambridge University Press, Cambridge, UK. 11- McKinney, L.J., and R.G, Teeter. 2004. Predicting effective caloric value of Nonnutritive factors: I. Pellet quality and II. Prediction of consequential formulation dead zones. Poult. Sci. 83: 1165-1174. 12- Moritz, J. S., R. S. Beyer, K. J. Wilson, K. R. Cramer, L. J. McKinney, and F. J. Fairchild. 2001. Effect of moisture addition at the mixer to a corn-soybean based diet on broiler performance. J. Appl. Poult. Res. 10: 347 353. 13- Nawaz, H., T. Mushtaq, M.Yaqoob. 2006.Effect of varying levels of energy and protein on live performance and carcass characteristics of broiler chicks. Poult. Sci. 43:388 393. 14- Nir, I.,Y. Twina, E. Grossman, and Z. Nitsan. 1994. Quantitative effect of pelleting on performance, gastrointestinal tract and behavior of meat-type chickens. Br. Poult. Sci. 35: 589-602. 15- Savory, C.J. 1979.Feeding behavior. In Food Intake Regulation in Poultry (Boorman, K.N. and Freeman B.M., eds), pp. 277-323.Edinburgh, Br. Poult. Sci. Ltd. 16- Savory, C.J. 1974. Growth and behavior of chicks fed on pellets or mash. Br. Poult. Sci. 15: 281-286. 17- Siegel, Yo. T., P.B. Guerin, and M. Picard. 1997. Self-selection of dietary protein and energy by broilers grown under a tropical climate: effect of feed particle size on the feed choice. Poult. Sci. 76,1467-1473. 18- Skinner-Noble, D. O., R. B. Jones, and R. G. Teeter. 2003. Components of feed efficiency in broiler breeding stock: Is improved feed conversion associated with increased docility and lethargy in broilers? Poult. Sci. 82:532 537. 19- Skinner-Noble, D. O., L. J. McKinney, and R. G. Teeter. 2005. Predicting Effective Caloric Value of Nonnutritive Factors: III. Feed Form Effects Broiler Performance by Modifying Behavior Patterns. Poult. Sci. 84:403 411. 20- Wauters, A. M., G. Guibert, A. Bourdillon, M.A. Richard, J. P. Melcion, and M. Picard. 1997.Chix de particule salimentaires chez le poussin: effet de la taille et de la composition. Journees de la Recherche Avicole. 2,201-204.